کاوش موضوع هوش
صفحه اصلی
هوش
هوش (به انگلیسی: Intelligence) دارای تعریفهای مختلفی است: بهطور کلی بهعنوان فرایند کسب، ذخیره، بازیابی، ترکیب، مقایسه و بازمتنسازی اطلاعات و مهارتهای مفهومی تعریف میشود. هوش به انسان این توانایی را میدهد تا توصیف چیزها را به خاطر بسپارد و از آن توصیفها در رفتارهای آینده استفاده کند. هوش به انسان تواناییهای شناختی میدهد تا یادگیری، فهم و عقل را میسر و ظرفیتهای بازشناخت الگو، برنامهریزی، مشکلگشایی، و زبان را به خدمت ارتباطات انسانی درآورد. بهره هوشی (IQ) یا بهرهٔ هوشی یک نمرهٔ کل است که از مجموعهای از آزمونهای هوش یا خرده آزمونها طراحی شده برای ارزیابی هوش انسان به دست میآید. هوش انسانها را قادر میسازد تا بهطور منطقی بیندیشد و فعالیت هدفمند داشته باشد.
کلمه هوش (intelligence) کلمهای نسبتاً جدیدی است و مفاهیم مشابه با آن در گذشته، بیشتر با عنوان «عقل» یا «خرد» بهکار میرفت، با این حال صاحبنظران بسیاری برای تمایزدهی آن با مفاهیم مختلفی مانند شهود، تفکر، شناخت و غیره تلاش کردهاند. برخی از محققان قائل به تفاوتهای فرهنگی در مفهوم هوش هستند و تعریف واحد و یکسان از هوش را نادرست دانستهاند.
مصرف مواد مخدر، الکل و فقر یا سلامت روانی ضعیف والدین، میتوانند تأثیر منفی چشمگیری بر رشد هوش کودکان داشته باشند. در حال حاضر اجماع گستردهای بین روان-زیستشناسان وجود دارد که هم وراثت و هم تأثیرات محیطی در رشد هوش نقش دارند. همچنین رژیم غذایی سالم در دوران بارداری و رشد کودک میتواند تأثیر مثبتی بر بهره هوشی داشته باشد.
ارتباط قوی بین بهرهٔ هوشی به ثبت رسیده در آزمونهای استاندارد هوش و طبقه اجتماعی وجود دارد. اعضای طبقات اجتماعی پایین نسبت به افراد طبقات اجتماعی بالا بهرهٔ هوشی پایینتری در آزمونهای هوش استاندارد از خود نشان میدهند و به همین علت آزمونهای هوش بهعنوان نوعی تبعیض طبقاتی مورد انتقاد قرار گرفته است. همچنین هوش یکی از ابزارهای اصلی در جنبشهای اصلاح نژادی در گذشته و گروهبندی انسانهای «پستتر» از «افراد برتر» بهشمار میرفت. استفاده صحیح و درست از بهره هوشی و آزمونهای هوش را برای کشف تواناییهای آموزشی مفید در نظر گرفته میشود.
با توجه به تعریف مبهم هوش، انتقال این مفهوم به جانوران دشوار است. با این وجود، یافتههای هوشسنجی جانوران در تحقیقات رفتاری نیز در برابر پسزمینه نظریههای عملکرد هوشی در انسان تفسیر میشوند؛ بنابراین گفته میشود که جانوران و گاهی حتی گیاهان (هوش گیاهی را ببینید) دارای هوش هستند. رفتار هوشمندانه در جانوران معمولاً به معنای عملکردی بر اساس شناخت است که فراتر از رفتار غریزی است. ساخت ابزار و بهرهگیری برای انجام کارها و استفاده کمتر از قدرت بدنی را از مهمترین دلایل فرگشت هوش انسان میدانند.
توانایی یک رایانه دیجیتال یا ربات کنترل شده توسط کامپیوتر برای انجام وظایفی که معمولاً با موجودات هوشمند مرتبط است، هوش مصنوعی نامیده میشود.... بیشتر در ویکی پدیا